Asgari fiyatın yükseltileceği Ocak 2023 zammının ardından tartışılmaya başlanmış, Temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından dile getirilerek resmiyet kazanmıştır. Ekonomi yönetiminin belirlemesini takiben Asgari Fiyat Tespit Komisyonu yeni asgari fiyat artışı için toplanacak.
Sabah’tan Mete Dirice’nin haberine göre, Türkiye seçimlerinin geride kalmasıyla birlikte gözler, TBMM’nin açılır açılmaz atacağı adımlara çevrildi. Yeni kabinenin kurulmasını müteakip, memur ve emekliler ile taban ücretin yükseltilmesi için derhal harekete geçilecektir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla yeni asgari fiyatın belirlenmesi için bir süredir Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri tespit çalışmaları yürütüyordu. Yeni Kabine belli olduktan sonra minimum fiyattan orta zam için düğmeye basılacak.
Milli gelirin tüm tabana yayılması istenmektedir.
Yeni Kabine açıklandıktan sonra Asgari Ücret Tespit Komisyonu hükümetin çağrısıyla toplanacak. Komisyon işçi, patron ve devletten oluşur ve 5’er kişilik gruplar halinde toplam 15 kişiden oluşur. Karar oy çokluğu ile alınabilir. Toplamda 3 veya 4 görüşmeden sonra yeni sayı mutlaka olacaktır. Her partinin Haziran ayında bir kez ev sahipliği yapması ve her hafta bir toplantı ile bir dizi uzlaşmaya varılması bekleniyor. Asgari fiyat artışında artan milli gelirin tüm tabana yayılması için düzenleme yapılacağı belirtildi.
Çalışan maaşlarına vergi düzenlemesi geliyor
Temmuz ayındaki asgari fiyat artışına ek olarak, çalışanların maaşları üzerindeki vergilerde de düzenleme yapılarak satın alma gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile fiyatlar üzerinden alınan vergiler yeniden belirlenecek ve çalışanların gelirini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek. Burada personel tarafını temsilen TÜRK-İŞ’in ve patron tarafını temsilen TİSK’in görüşleri alınarak taslak çalışmalar yapılır. Bu yönetmeliği Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütür.
5 hazirana dikkat
Hem Merkez Bankası’nın beklenti anketine hem de ekonomistlerin beklentilerine göre yeni taban fiyat için değerli bir gösterge olan 6 aylık enflasyon rakamlarının yüzde 20-23 aralığında olması bekleniyor. 5 aylık enflasyon oranı, 5 Haziran’da TÜİK’in Mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıklamasıyla netleşecek. Bu rakam Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun masasında yer alacak.
Asgari Fiyat Tespit Kurulu Haziran ayında toplanarak uzlaşma görüşmelerini yürütecek. Bakanlık, optimum asgari fiyatı belirlemek için TÜİK’in bilgilerini tamamlayacak etüt ve benzeri saha çalışmalarını şimdiden yapmaya başladı.
Pazarlıkta alt limit 500 dolar
Asgari fiyatı belirlerken işçi kesimini temsilen TÜRK-İş talep ettiği rakamı ve TİSK’in verebileceği rakamı gösterecek. Taraflar ellerindeki bilgileri masada tartışacak. Burada Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in dile getirdiği 500 dolarlık alım gücü kritik alt sınır olarak dikkat çekiyor. Yeni asgari fiyatın refah payı ile %30-35’lerin ortasında artması neredeyse kesin.
Yüzde 30 formülü öne çıkıyor
Refah stoğu dikkate alındığında asgari fiyat artışı için ilk seçenek yüzde 30’luk bir artış formülüdür. Temmuz ayında taban fiyat yüzde 30 artırılırsa net fiyat 11 bin 58 TL, brüt fiyat ise 13 bin 10 TL olacak. Geçen yıl baz fiyattaki Temmuz artışı yüzde 30 civarındaydı. Temmuz ayında taban fiyat yüzde 35 artırılırsa net fiyat 11 bin 475 TL, brüt fiyat ise 13 bin 500 TL olacak. Bu durumda Ocak 2023 döneminde Temmuz ayında emekli ve memurlara verilen sosyal yardım payına benzer bir uygulama yapılacak.
